Network marketing nedir?
Network marketing, bir ürün veya hizmetin doğrudan satış yoluyla tüketicilere ulaştırılmasıdır. Network marketing, geleneksel perakende satışın aksine, aracıları ortadan kaldırarak satıcıların daha yüksek bir gelir elde etmesini sağlar. Ayrıca, network marketing sisteminde satıcılar, kendilerine bağlı olan diğer satıcıların yaptığı satışlardan da komisyon alırlar. Bu şekilde, network marketing, hem bireysel hem de ekip çalışmasını teşvik eden bir iş modelidir.
İlk ne zaman ve nasıl ortaya çıktı?
Network marketing, 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkmıştır. İlk network marketing şirketi olarak kabul edilen California Perfume Company (CPC), 1886 yılında kurulmuş ve 1939 yılında Avon Products adını almıştır. CPC, kadınlara evlerinden çalışma ve kendi işlerini kurma fırsatı sunan bir kozmetik ürünleri satış şirketiydi. CPC’nin başarısı, diğer şirketleri de network marketing sistemini benimsemeye teşvik etti. 1940’lı yıllarda, Nutrilite adlı bir gıda takviyesi şirketi, network marketingin bugünkü haline yakın bir yapı oluşturdu. Nutrilite, satıcılarına hem kendi sattıkları ürünlerden hem de kendilerine bağlı olan diğer satıcılardan komisyon ödüyordu. Nutrilite’in en büyük distribütörü olan Rich DeVos ve Jay Van Andel, 1959 yılında kendi network marketing şirketleri olan Amway’i kurdu. Amway, network marketing sektörünün en büyük ve en tanınmış şirketlerinden biri haline geldi.
Avantaj ve dezavantajları nelerdir?
Network marketingin avantajları şunlardır:
- Düşük başlangıç maliyeti: Network marketing sisteminde bir işe başlamak için çok fazla sermayeye ihtiyaç yoktur. Sadece ürün almak yeterlidir. Eğer üyelik, bayilik gibi ekstra bir para talep ediliyorsa o firmalar hakkında daha çok araştırma yapmanızı öneririm. Sonraki yazılarımızda bundan daha detaylı olarak bahsedeceğiz.
- Esnek çalışma saatleri: Network marketing satıcıları, kendi çalışma saatlerini belirleyebilir ve istedikleri zaman ve yerde iş yapabilirler.
- Pasif gelir: Network marketing satıcıları, sadece kendi sattıkları ürünlerden değil, aynı zamanda kendilerine bağlı olan diğer satıcılardan da gelir elde edebilirler. Bu şekilde, network marketing, pasif gelir sağlayan bir iş modelidir.
- Kişisel gelişim: Network marketing sisteminde başarılı olmak için sürekli öğrenmek, gelişmek ve kendini geliştirmek gerekir. Network marketing satıcıları, ürün bilgisi, pazarlama becerileri, iletişim becerileri, liderlik becerileri gibi pek çok alanda kendilerini geliştirme fırsatı bulurlar.
- Sosyal ağ: Bu sistemde çalışanlar, hem kendi ekibi hem de diğer ekiplerle sürekli iletişim halinde olurlar. Bu şekilde, yeni insanlarla tanışma, arkadaşlık kurma ve sosyal ağını genişletme imkanı bulurlar. Çok geniş bir network çevresine sahip olurlar.
Network marketingin dezavantajları şunlardır:
- Riskli: Network marketing sisteminde başarı garantisi yoktur. Satıcılar, ürünleri satabilmek ve ekibi kurabilmek için çok çalışmak zorundadır. Ayrıca, network marketing sektöründe pek çok dolandırıcılık ve sahtekarlık vakası yaşanmaktadır. Satıcılar, güvenilir ve kaliteli bir şirket seçmek için dikkatli olmalıdır. Bazı sorular sorarak dolandırıcılık ve sahtekarlık vakalarından korunmak mümkündür. Bu sorular için de özel bir yazı hazırlayacağız.
- Zorlu: Network marketing sisteminde rekabet çok yüksektir. Satıcılar, hem kendi ürünlerini hem de network marketing fikrini pazarlamak için çok çaba sarf etmelidir. Ayrıca, network marketing satıcıları, pek çok olumsuzlukla karşılaşabilirler. Örneğin, ürünleri satamama, ekibi yönetememe, müşteri ve ekip üyeleriyle sorun yaşama, aile ve arkadaşlar tarafından anlaşılmama gibi durumlar network marketing satıcılarının motivasyonunu düşürebilir.
- Zamansız: Network marketing sisteminde başarılı olmak için çok zaman harcamak gerekir. Satıcılar, hem ürünleri tanıtmak ve satmak hem de ekip üyelerini eğitmek ve desteklemek için sürekli çalışmalıdır. Bu da, network marketing satıcılarının kişisel ve ailevi hayatlarına zaman ayırmalarını zorlaştırabilir.
- Patron Yok: Aslında bu durum iyi gibi görünse de bir çok insan hesap verme, sorumluluk ve en kötü kovulma korkuları nedeniyle istemediği işlerde emeklerinin karşılığını almadan çalışıyor. Yıllar boyunca yaptığımız gözlemlerde bu sektörde çalışmadığınızda kimseye hesap vermeyeceğiniz için bu günün işini yarına bırakabilirsiniz. Eğer bu düşüncedeyseniz, üzgünüm, bu durumu düzeltmediğiniz sürece sonuç sizin için hüsran olacaktır.
Dünya’da, Avrupa’da ve Türkiye’de network marketing ne durumdadır?
Network marketing, dünyanın pek çok ülkesinde yaygın bir iş modeli haline gelmiştir. Network marketing sektörü, her yıl milyarlarca dolarlık bir ciroya ulaşmaktadır. Network marketing sektörünün en büyük pazarları arasında Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Japonya, Güney Kore, Almanya, Fransa ve İngiltere bulunmaktadır.
Avrupa’da network marketing sektörü, son yıllarda büyük bir gelişme göstermiştir. Avrupa network marketing sektörü, 2019 yılında yaklaşık 36 milyar dolarlık bir ciroya ulaşmıştır. Avrupa’nın en büyük network marketing pazarları arasında Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Rusya bulunmaktadır.
Türkiye’de network marketing sektörü, 1980’li yıllarda başlamış ve 1990’lı yıllarda hız kazanmıştır. Türkiye network marketing sektörü, 2019 yılında yaklaşık 1.5 milyar dolarlık bir ciroya ulaşmıştır.
Kimler bu işi yapabilir veya tercih edebilir?
Network marketing sisteminde çalışmak için herhangi bir eğitim veya deneyim şartı yoktur. Network marketing sisteminde başarılı olmak için gerekli olan şeyler şunlardır:
- Ürün veya hizmete inanmak: Network marketing satıcıları, sattıkları ürün veya hizmetin kalitesine ve faydasına inanmalıdır. Bu şekilde, ürünleri daha kolay ve ikna edici bir şekilde pazarlayabilirler. Şunu özellikle belirtmemiz gerekir ki kullanmadığınız veya beğenmediğiniz bir ürünü tavsiye edip para kazanmak bu sektörde size fayda sağlamaz hatta zarar verdiği de yıllardır görülmüştür.
- Hedef belirlemek: Network marketing satıcıları, kendilerine kısa ve uzun vadeli hedefler belirlemelidir. Bu şekilde, işlerini daha planlı ve sistemli bir şekilde yürütebilirler.
- Sürekli öğrenmek: Network marketing satıcıları, kendilerini sürekli geliştirmelidir. Ürün bilgisi, pazarlama becerileri, iletişim becerileri, liderlik becerileri gibi pek çok alanda kendilerini eğitmeli ve yenilikleri takip etmelidir.
- Sabırlı olmak: Network marketing sisteminde başarı hemen gelmez. Satıcılar, zorluklara karşı sabırlı olmalı ve pes etmemelidir.
- Pozitif olmak: Network marketing satıcıları, işlerine pozitif bir bakış açısıyla yaklaşmalıdır. Olumsuzluklardan etkilenmemeli ve motivasyonlarını korumalıdır. Her başarısızlık aslında başarıya giden bir adımdır.
Network marketingde başarılı olanlar ve başarısız olanlar arasındaki fark nedir?
Bu aslında uzun bir eğitim konusu ama bu sektör hakkında bilgi sahibi olmak için bu konuyu hızlıca elden geçirelim. Başarılı olanlar, bu işi ciddiye alan, kendilerini sürekli geliştiren, hedeflerine odaklanan, ekiplerine destek olan ve müşterilerine değer katan kişilerdir. Başarısız olanlar ise; bu işi hobi olarak gören, kendilerini geliştirmeyen, hedefsiz çalışan, ekiplerini ihmal eden ve müşterilerine değer katmayan kişilerdir.
Network marketingde başarılı olmak için ne yapmalıyız?
- Kendinize uygun bir network marketing şirketi seçin. Ürün veya hizmetine inandığınız, vizyonu ve misyonu ile örtüşen, size eğitim ve destek sunan bir şirket bulun.
- Kendinize bir mentor bulun. Network marketingde deneyimli ve başarılı bir kişi ile iletişime geçin ve onun tavsiyelerini dinleyin. Mentorunuz size yol gösterecek ve motivasyonunuzu artıracaktır.
- Kendinize bir ekip kurun. Network marketingde tek başına ilerlemek zordur. Bu nedenle, sizinle aynı hedefleri paylaşan ve işe hevesli olan kişileri ekibinize dahil edin. Ekibinizle düzenli olarak iletişim kurun, eğitin ve motive edin.
- Kendinizi sürekli geliştirin. Network marketingde öğrenmenin sonu yoktur. Bu nedenle, kendinizi hem kişisel hem de profesyonel olarak geliştirmeye devam edin. Kitap okuyun, seminerlere katılın, online kurslara kaydolun ve yeni beceriler edinin.
- Müşterilerinize değer katın. Network marketingde sadece satış yapmak yetmez. Müşterilerinize ürün veya hizmetinizin faydalarını anlatın, sorunlarını çözün, ihtiyaçlarını karşılayın ve memnuniyetlerini sağlayın. Müşterilerinize değer kattığınızda, onlar da size sadık kalacak ve sizi başkalarına tavsiye edecektir.
Network marketing, doğru şekilde yapıldığında, size hem maddi hem de manevi anlamda tatmin edici bir kariyer sunabilir. Ancak, network marketinge girmeden önce, bu işin zorluklarını ve risklerini de göz önünde bulundurmanız gerekir. Network marketingde başarılı olmak için çok çalışmanız, sabırlı olmanız, öğrenmeye açık olmanız ve insan ilişkilerinde iyi olmanız gerekir. Eğer bu özelliklere sahipseniz ve network marketinge hevesliyseniz, bu iş sizin için uygun olabilir. Başarılar dilerim!